صحبت از دیدن است، از مشاهده، از علم حضوری، از علم دیداری ــ که به بیداری منجر می‌شود. خداوند نمی‌فرماید آیا آدمی کتاب نخوانده و سر کلاس ننشسته و معلم ندیده و مطالعه نکرده است، بلکه می‌فرماید آیا انسان ندیده است؟

زمانی دراز سپری شد و آدمی چیزی نبود. اصلاً ذکر و یاد آدمی در عالم هستی نمی‌رفت؛ هرچند گوهر وجود او که همان نور محمدی است، اول چیزی است که خداوند خلق کرد. 

جهان به نور محمدی روشنی یافت، اما دوره‌های مختلفی با شرایط متفاوت در کائنات سپری شد تا…