رمضان یک سلوکِ تمام‌عیار است.

ماه رمضان آغاز شده است. برای اینکه قدر این ماه پُربرکت را بیش از پیش بدانیم، پیشنهاد می‌کنم همین امشب دعای وداع با این ماه را بخوانیم. بخوانیم تا ببینیم اندک‌زمانی دیگر، چه ماهی را پشت سر گذاشته‌ایم و سالی دیگر باید منتظر بمانیم تا اگر عمری باشد، رمضانی دیگر را درک کنیم.

رمضان ماهی است که در آن، صیام کتابت شده است.۱ «صیام» از ریشهٔ «صوم» است و صوم یعنی روزه گرفتن. و روزه گرفتن یعنی مراقبت از ورودی‌های ذهن و جسم.

ذهن و جسم ما در طول سال با ورودی‌های متعدد و آلوده، ناپاک می‌شود. در هم می‌ریزد. دیگر قادر به کارکرد طبیعی خودش نیست. رمضان ماهی است برای نظارت بر این ورودی‌ها و هر چیزی را به آنها راه ندادن.

این نظارت، این مشاهده و این مراقبه، می‌تواند به پاکسازیِ درونی منجر شود. و پاک شدن درون است که ما را به فطرِ ما می‌رساند.

در دعای وداع ماه رمضان در صحیفۀ سجادیه می‌خوانیم که: «…بَارِك لَنَا فِی یوْمِ عِیدِنَا وَ فِطْرِنَا» یعنی «خدایا این روز عید و فطر ما را بر ما مبارک گردان.»

فطر یعنی رسیدن به فطرت خویش. رسیدن به آن پاکی نخستین. و رمضان که ماهی مبارک و شگرف است ــ ماه نزول قرآن که شب قدر در آن نهان است ــ رمزی است از سیری باطنی برای رسیدن به این فطرت؛ به گوهر وجود. و چنین رسیدنی را می‌توان عید خواند.

رمضان یک سلوکِ تمام‌عیار است. باشد که از این ماه و برکات آن بی‌بهره نمانیم. آمین.

▫️علی‌اکبر قزوینی
یکم رمضان ۱۴۴۶
دوازدهم اسفند ۱۴۰۳
تهران


  1. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ/ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بر شما روزه گرفتن مقرر شد همچنان که بر پیشینیان شما مقرر شده بود؛ امید آنکه پرهیزگاری را در وجودتان تقویت کنید! (بقره: ۱۸۳) [برگرفته از قرآن کریم با ترجمهٔ مسعود ریاعی] ↩︎